واکاوی تسهیل کننده‌های مشارکت روستاییان در توسعه سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: دهستان‌های چورزق و درام شهرستان طارم)

نویسندگان

  • علی یوسفی طالقانی دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
  • مسعود انبارلو دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • ناصر شفیعی ثابت استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، تهران، ایران
چکیده مقاله:

بر اساس دیدگاه صاحب نظران توسعه بی‌توجهی به توانمندسازی و مشارکت روستاییان چالش‌های فراوانی در فراگرد توسعه روستایی ایجاد می‌کند. با این وجود، به دلایل مختلفی در بسیاری از کشورها، جایگاه مشارکت روستاییان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. مطالعه حاضر بر آن است که جایگاه تسهیل‌کننده‌های توانمندسازی و مشارکت روستاییان را در فرآیند توسعه مشخص سازد. بدین‌ترتیب، پژوهش‌حاضر به شیوه توصیفی ـ تحلیلی از طریق291خانوار نمونه تصادفی در 18 روستای ناحیه طارم انجام شد. برای سنجش سطح توسعه روستاها، تعداد 111شاخص در قالب 4 معیار محیطی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی به مثابه مؤلفه اثرپذیر سنجیده شد. در ارتباط با مؤلفه اثرگذار تسهیل‌کننده‌های مشارکت روستاییان نیز تعداد76 شاخص درچهارچوب 6 معیارآموزش و اطلاع‌رسانی، دانش و اطلاعات، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، کالبدی، سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری بر اساس وی‍ژگی ناحیه مورد مطالعه سنجیده شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که هر 6 شاخص تسهیل کننده‌های مشارکت روستاییان در بهبود شاخص‌های توسعه روستایی مؤثر است. اما، هنوز به نحو شایسته‌ای باعث ارتقاء شاخص‌های سطح توسعه آن‌ها نشده است. بنابراین، توجه به ارتقاء سطح توانمندی روستاییان برای مشارکت گسترده‌تر آن‌ها از طریق ارتقاء تسهیل‌کننده های توانمندسازی روستاییان همچون آموزش و آگاهی بخشی، دانش و مهارت و دخالت دادن آنان در فرآیند تصمیم‌گیری‌ها و شراکت در فعالیت اجتماعی و اقتصادی به مثابه بهبود دهنده‌های ارتقاء سطح توسعه روستایی پیشنهاد می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنجش پایداری اقتصادی سکونتگاههای روستایی(مطالعه موردی: شهرستان طارم، دهستان چورزق)

پایداری واژه دهه آخر قرن بیستم است. این واژه با تعریف توسعه پایدار توسط گزارش کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه سازمان ملل (کمیسیون برانتلند) عمومیت پیدا کرد و توجه اساسی آن بر حفظ سرمایه ها (انسانی، طبیعی، اجتماعی و اقتصادی) در جهت عدالت بین نسلی است. توسعه پایدار در صورتی تحقق می یابد که همپوشی بین لایه های اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد گردد. این بدان معنی است که هر یک از سیستم ها و زیر سی...

پهنه‏ بندی آسیب‎پذیری سکونتگاه‎های روستایی در برابر زلزله با مدل AHP در محیط GIS، مطالعه موردی بخش چورزق شهرستان طارم

شناخت مسائل روستاها و ارائه راهکارهای مناسب برای آنها از اقدامات اساسی در راستای نیل به توسعه پایدار روستایی است. یکی از دغدغه‏های اصلی مدیران و برنامه‎ریزان منطقه‎ای، مخاطرات طبیعی در مناطق مختلف است. شهرستان طارم در شمال استان زنجان به دلیل ساختار خاص زمین‎شناسی و توپوگرافی آن، آسیب‎پذیری بالایی در برابر خطر زمین لرزه دارد. در این تحقیق، تلاش شده است تا با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله مر...

متن کامل

بررسی میزان مشارکت روستاییان در روند تهیه و تصویب طرح هادی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان دشتستان)

هدف از این پژوهش، بررسی میزان مشارکت روستاییان در فرآیند تهیه و تصویب طرح‌های هادی در سکونتگاه‌های روستایی مورد مطالعه است. پژوهش حاضر، از حیث هدف «کاربردی» و به لحاظ روش و ماهیت «توصیفی - تحلیلی» است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های‌ اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش،12 سکونتگاه روستایی شهرستان دشتستان که در آنها مشارکت روستاییان در فرآیند اجرای طرح چشم‌گیر بوده است می‌باشد. ...

متن کامل

تحلیل فضایی درجه توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستانهای شهرستان زرین دشت)

توزیع عادلانه امکانات و ثمرات توسعه در میان اکثریت جمعیت از خصیصه­های مهم اقتصادی پویا و سالم است. برنامه­ریزان جهت تحقق این امر در کاهش نابرابری­ها و عدم تعادل از طریق تدوین و اجرای برنامه­های متعدد محرومیت زدایی و گسترش همه جنبه­های مثبت توسعه یافتگی تآکید دارند . پژوهش حاضر با هدف تعیین سطوح برخورداری دهستان­های شهرستان زرین دشت تدوین شده است. با توجه به مولفه­های مورد بررسی و ماهیت ...

متن کامل

ازریابی شیوههای بازسازی سکونتگاههای روستایی بعد از سانحه زلزله با تاکید بر سرزندگی روستایی، مطالعه موردی: دهستان دستجرده- شهرستان طارم

بازسازی سکونتگاههای روستایی آسیب‌دیده از سوانح طبیعی بویژه زلزله یکی از مهم‌ترین رویکردهای مدیریت سانحه به شمار می‌آید و تلاش‌های صورت گرفته در این مرحله تاثیرات متعددی بر توسعه روستایی به طور خاص بر روی سرزندگی ساکنین دارد. به طور کلی سه سیاست عمده بازسازی از قبیل تجمیع، جابجایی و درجاسازی مورد استفاده برنامه‌ریزان قرار می‌گیرد هدف پژوهش‌ حاضر ارزیابی شیوه‌های بازسازی سکونتگا‌ههای روستایی بعد ...

متن کامل

جایگاه مشارکت زنان در توسعه سکونتگاه‌های محلی مطالعه موردی: ناحیه گیلوان و آب‌بر شهرستان طارم

مطالعه حاضر، در چارچوب توسعه پایدار سکونتگاه‌های محلی، نگاهی کل‌گرا و نظام‌مند به ارتقای مشارکت زنان در توسعه فعالیت‌های اجتماعی‌ـ اقتصادی  در ناحیه طارم دارد؛ و بر آن است عوامل مؤثر بر مشارکت زنان و توسعه سکونتگاه‌های محلی (روستایی و شهری) و  درجه اهمیت هر یک از این عوامل را مشخص سازد. این مطالعه توصیفی- تحلیلی، دیدگاه 391 خانوار بهره‌بردار نمونه در 24 سکونتگاه نمونه را به طور تصادفی بررسی کرد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 3

صفحات  729- 744

تاریخ انتشار 2018-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023